ایروان پایتخت کشور ارمنستان به دلیلی نزدیکی به ایران و داشتن جاذبه‌های محبوب توریستی، سالانه میزبان بسیاری از گردشگران ایرانی است. این شهر عنوان یکی از قدیمی ترین سکونت گاه های جهان را از آن خود کرده است. دارای تاریخچه ای طولانی به اندازه چندین هزار سال می باشد. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که با توجه به این که ایروان بزرگ ترین شهر ارمنستان است، جاذبه های گردشگری ایروان نسبتا زیاد می باشد. اما وسعت چندانی ندارد و در مقایسه با شهرهای بزرگ ایران مانند تهران و مشهد، شهری کوچک به نظر می آید.
موقعیت جغرافیایی شهر ایروان
ایروان از لحاظ جغرافیایی در دامنه کوه آرارات و بر کرانه رود هرازدان نیز واقع شده است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۹۰۰ متر بوده و از مراکز مهم صنعتی، فرهنگی و علمی منطقه قفقاز به شمار می رود. مساحت این شهر در ارمنستان برابر با ۲۲۳ کیلومتر مربع بوده است. مطابق با آمار سرشماری که سال ۲۰۱۷ در این شهر انجام شده جمعیت آن برابر با یک میلیون نفر می باشد.
آب و هوای ایروان
به طور کلی آب و هوای ارمنستان معتدل و البته کوهستانی است. در شب‌ها حتی شب‌های فصول گرم هوا سرد می شود. به همین دلیل بهتر است همیشه کمی لباس گرم به همراه داشته باشید. با وجود این که زمستان‌های ارمنستان کوتاه است اما دمای هوا کاهش زیادی دارد و گاهی به 15- نیز می رسد. بنابراین بهترین زمان سفر به ایروان و یا ارمنستان فصل‌های گرم سال هستند، البته به شرطی که اهل ورزش‌های زمستانی نباشید. چون در این صورت باید بگویم که زمستان ایروان نیز برای تفریحات زمستانی بسیار مناسب است. سطح بارندگی در این کشور نسبتا خوب است که باعث شده طبیعت سرسبز و زنده ای داشته باشد به طوری که در قسمت‌هایی به شمال ایران نیز بسیار شباهت دارد.
تاریخچه ایروان
زندگی در ایروان شاید به بیش از چندین هزار سال پیش بر می گردد. زمانی که اصلی‌ترین مردم آن منطقه ارامنه بودند و در واقع ایروان مهم‌ترین قلمرو آن‌ها محسوب می شد. با ورود اعراب حدود سال 658 میلادی به این منطقه ایروان کم‌کم به مرکزی تجاری برای کاروان‌های اروپایی و هندی تبدیل شد. بعد از آن ایروان با فرهنگ مردم مختلفی از جمله ایرانی‌ها و روسی‌ها روبرو شد. در نهایت پس از فراز و فرود‌های بسیار حدودا بعد از جنگ جهانی اول در راستای استقلال خود قدم برداشت و در جهت توسعه و پیشرفت خود حرکت کرد.
این شهر به دلیل تاریخ کهنی که دارد و از آنجایی که ارمنستان در قرن 14ام اولین کشوری بود که مسیحت را پذیرفت، جزو قدیمی‌ترین مراکز اسقف‌های اعظم ارامنه محسوب می شود. همچنین ایروان لقب پایتخت جهانی کتاب را نیز داشته است. این عنوان هر سال توسط یونسکو به شهرهایی داده می شود که در راستای ترویج کتاب خوانی تلاش زیادی کرده باشند که ایروان در سال 2012 به این عنوان دست پیدا کرد.
جاذبه های گردشگری ایروان
میدان جمهوری
میدان جمهوری ایروان حکم میدان تقسیم است برای استانبول؛ هرچند تقسیم در شهرت و محبوبیت خیلی فراتر رفته است. میدان جمهوری معروف‌ترین میدان ایروان و یکی از نماد‌های اصلی این شهر است که جشن‌ها و مراسم‌های زیادی در این میدان برپا می‌شود. جشن استقلال ارمنستان هم هر سال 21 دسامبر (مهر ماه) در این میدان با شکوه تمام برگزار می‌شود. قبلا نام این میدان «میدان لنین» بود که در بیستمین سالگرد حضور شوروی در ارمنستان مجسمه او در این میدان قد علم کرده بود. اما بعد از آن که ارمنستان به استقلال رسید، مجسمه لنین هم دیگر در این میدان جایی نداشت و برداشته شد.
موزه تاریخ ایروان
شاید این موزه قدیمی بهترین جا برای ورق زدن تاریخ این شهر و سرزمین باشد. موزه تاریخ ایروان یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های ایروان است که یک جورهایی خانه به دوش بوده و بعد از عوض کردن 5 خانه نهایتا در این ساختمان زیبا کنار میدان جمهوری ساکن شده است. در این موزه 3 طبقه 9000 اثر را می‌توانید از دوره‌های تاریخی مختلف ببینید. از کتاب‌های باستانی و اشیای سنتی گرفته تا نقاشی‌ها. همینطور اولین تلفن و دوربین فیلمبرداری و وسایل جنگی. ایرادی که بیشتر گردشگران از این موزه می‌گیرند این است که توضیح اشیا به زبان ارمنی است. کسانی که این زبان را بلد نیستند طبیعتا نمی‌توانند متوجه نوشته‌ها شوند. بهتر است با یک تور لیدر مجرب به دیدن این موزه بروید تا تاریخچه پشت هر اثر را بدانید.
تالار اپرای ایروان
این سالن تئاتر از زمان افتتاحش در سال 1933 هنگامی که کشور ارمنستان تحت حکومت شوروی قرار داشت، بخشی نمادین از فرهنگ این کشور بوده است. برخی از ارزشمندترین اپراها، باله ها و نمایشنامه های ارمنستانی و روسیه ای در این ساختمان تاریخی اجرا شده اند. از جمله «دریاچه قو» اثر چایکوفسکی و «گایانه» اثر خاچاتوریان. شاید معروف ترین نمایش اپرایی که در تئاتر ایروان برای اولین بار اجرا شد، «آنوش» اثر آرمن تیگرانیان باشد.
میدان آزادی از جاذبه های گردشگری ایروان
میدان آزادی بخشی از بنای اپرا محسوب شده و میدان تئاتر یا تماشاخانه نیز نامیده می‌شود. سمت شمالی این میدان به بنای اپرا، قسمت غربی آن به پارک بزرگی با تعدادی کافه روباز، قسمت جنوبی به خیابان شمالی محدود شده و شرق آن به تدریج به پارک دریاچه سوان تبدیل می‌شود. این پارک با مجسمه شاعر جنجالی ارمنستان یعنی آرنو باباجانیان به انتهای خود می‌رسد.
مام ارمنستان
این مجسمه همچون مادری که از فرزندش مراقبت می کند که بر فراز ایروان قرار گرفته است. مام ارمنستان در پارک پیروزی قرار دارد و در سال 1967 ساخته شد تا جایگزین مجسمه ژوزف استالین شود. اگر با دقت نگاه کنید، می توانید بقایای حکومت شوروی مثل نماد داس و چکش اتحاد جماهیر شوروی را در پایه این بنای تاریخی ببینید. بهتر است زمانی از این مجسمه بازدید کنید که موزه داخل آن باز باشد تا در مورد قهرمانان ارمنستان، مثلا کسانی که در جنگ ناگورنو قره‌باغ مبارزه کردند، اطلاعات به دست آورید.
موزه سرگئی پاراجانف از جاذبه های گردشگری ایروان
موزه پاراجانف پس از اولین نمایشگاه آثار هنری وی در موزه ایالتی هنرهای عامیانه ارمنستان با قطعنامه دولت در سال 1988 تاسیس شد. در آن زمان، محوطه های مناسب متشکل از دو ساختمان (یکی برای موزه و دیگری برای خانه پاراجانف) در مرکز مردم شناسی اختصاص یافت. با این حال ساخت و ساز به دلیل زلزله سال 1988 به تاخیر افتاد و این موزه در سال 1991 افتتاح شد.
این موزه در طول 27 سال از تاسیس خود 64 نمایشگاه در بیش از 30 کشور جهان برگزار کرده است. شامل: کن، آتن، توکیو، مسکو، کیف، بوستون، روم، لندن، تهران، پکن، پاریس، صوفیه، برزیل، کانادا، ویلنیوس و شهرهای دیگر می شوند. اساس این مجموعه موزه شامل 600 اثر پاراجانف است. مجموعه ها، كلاژهای مسطح و سه بعدی، نقاشی ها، عروسک ها و اسكریپ های فیلم، مبلمان و اشیا خاص كه در طول زندگی وی از تفلیس به ایروان گردآوری شده اند. نقاشی ها و کلاژهای او در زندان در سالن جداگانه ای به نمایش گذاشته شده است. در طول سال های حضور خود، گنجینه موزه به مرور کامل شده به طوری که امروز تعداد سوژه ها 1500 واحد است. در این موزه همچنین عکس ها و هدیه های شخصی پاراجانف در کنار دوستان وی قرار دارد.
موزه یادمان نسل‌کشی ارامنه از جاذبه های گردشگری ایروان
یادمان ارمنستان به نام تسیتسرناکابرد به احترام تمام قربانیان نسل کشی ارمنی ها، مکانی مهم است که بازدید از آن برای هر مسافری به ایروان توصیه می شود. در مرکز این بنای یادبود، شعله ای دائمی وجود دارد که از زمان مراسم افتتاحیه این مجموعه روشن مانده است و بازدیدکنندگان در اطراف آن گل هایی را به یاد قربانیان قرار می دهند. تسیتسرناکابرد عهدنامه ای مبنی بر حفظ مردم ارمنی است. بازدیدکنندگان با هر پیشینه ای تحت تاثیر قدرت احساسی آن قرار می گیرند. برای این که درک بهترین از حوادثی که در آن نسل کشی رخ داد پیدا کنید، از این موزه بازدید کنید.
موزه ماتناداران
یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایروان بدون شک موزه ماتناداران است. در این موزه مجموعه ای غنی و با ارزش از دست نوشته های قدیمی به زبان های ارمنی، عربی، فارسی، روسی و… نگهداری می شود. نام اصلی و کامل این موزه، ماتناداران مسروپ ماشتوتس است. به خاطر ابداع کننده الفبای ارمنی به این اسم نامگذاری شده است. اگر به فرهنگ، تاریخ، ادبیات و زبان شناسی و… علاقه دارید پیشنهاد می کنیم حتما از این موزه باشکوه و باعظمت دیدن کنید. گفته می شود که بیش از ۱۷۰۰۰ دست نوشته و نسخ خطی و ۳۰۰۰۰ اسناد و مدارک در این موزه وجود دارند. پیشنهاد می کنیم اگر به این موزه رفتید حتما از یک راهنما کمک بگیرید تا به خوبی با بخش های مختلف موزه آشنا شوید.
مسجد آبی ایروان
مسجد آبی یک مسجد شیعه قرن 18 در ایروان، ارمنستان است. این یکی از قدیمی ترین سازه های موجود در مرکز ایروان و برجسته ترین ساختار دوره ایران است. این مسجد در دهه 1920 سکولار شد. بیش از پنج دهه موزه تاریخ ایروان را در خود جای داد. پس از استقلال ارمنستان این مسجد با حمایت دولت ایران بازسازی شد. دوباره به عنوان مسجدی شروع به کار کرد و به ایرانیان مقیم ایروان خدمت کرد.
پارک عشاق از جاذبه های گردشگری ایروان
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری ایروان پارکی به نام پارک عشاق است. این پارک در دوره های مختلف اسامی متفاوتی داشته است.
در قرن ۱۸ نام این مکان کوزم پارک بود. بعد از جنگ جهانی دوم این پارک مورد بازسازی قرار گرفته و به احترام شاعر مشهور روس،
پارک پوشکین نامیده شد. در سال ۱۹۷۰ نام پارک مجددا به بارکاموتیون تغییر پیدا کرد که به معنای دوستی است.
پس از استقلال ارمنستان و اعلام جمهوری ارمنستان نام پارک بار دیگر تغییر کرد و به اسم فعلی یعنی پارک عشاق تغییر پیدا کرد.
این نامگذاری ظاهرا به این دلیل بوده که این پارک محلی محبوب برای زوج ها و جوانان به حساب می آید. این پارک بسیار زیباست
و فضاهای سبز و گلکاری شده زیبا، آبشارها، برکه ها و پل های متعددی وجود دارد که آن را به مکانی رمانتیک و عاشقانه تبدیل کرده اند.
علاوه بر این، بسیاری از فستیوال ها و جشن های ملی ارمنستان، همچنین کنسرت ها، نمایش ها و فستیوال های فیلم مختلف در همین پارک برگزار می شوند.
هزار پله یا کاسکاد
هزارپله یا کاسکاد راه پله ای عظیم در ایروان پایتخت ارمنستان است که با آبشارهای مصنوعی، آبنماهای زیبا، درختان و گل هایش،
منطقه مرکزی شهر ایروان را به مناطق قدیمی آن متصل می کند. اگرچه این بنا به هزار پله شهرت یافته است،
اما کاسکاد از 572 پله تشکیل شده است. کاسکاد تنها یک مسیر رفت و آمد زیبا، یا راه پله ای عظیم با چشم اندازی حیرت انگیز نیست.
کاسکاد امروز به موزه ای بزرگ از آثار هنرمندان معاصر ارمنستان نیز تبدیل شده است.
موزه اربونی از جاذبه های گردشگری ایروان
قلعه اربونی در جنوب شرقی شهر زیبای ایروان قرار دارد که در زبان ارمنی به معنای قلعه خون می باشد. قلعه و موزه اربونی
توسط آرگیشتی اول یکی از بزرگ ترین پادشاهان حکومت اورارتو در 782 قبل از میلاد مسیح ساخته شد. این تاریخ و موضوع
از سنگ نبشته ای که در قلعه اربونی پیدا شد بیان شده است. به طور کلی قلعه به سه بخش اقتصادی،
صنعتی و مذهبی تقسیم شده است. هر کدام در ضلع های مختلف قرار گرفته اند. بخش مذهبی شامل معبد خدایان و دیوارهایی با نقاشی های اصیل و با قدمت می باشد.
معبد سوسی که به خدای ایوارشا متعلق بود، در غرب ساختمان قرار دارد. به طور کلی معابد سوسی متعلق به خدای خدایان است.
فقط در اربونی و چاوش تپه به خدای ایوارشا و ارموشینی اختصاص داده شده اند. موزه اربونی در سال 1968 بنا شد.
این موزه درهای خود را به روی مخاطبان در اکتبر 1960 به افتخار 2750 امین سالگرد شهر ایروان باز کرد و افتتاح شد.
در مارس 2003 بر اساس قطعنامه 313 تصویب شده توسط دولت ارمنستان، اربونی به یک بنای تاریخی
و حفظ فرهنگ باستانی تبدیل شد. قلعه موزه اربونی مهم ترین مرکز اورارتو شناسی در منطقه است.
قلعه و موزه اربونی از آثار قدیمی و گران بهای ایروان است که امروزه به عنوان یکی از بهترین جاذبه های گردشگری
برای مسافرین تور ارمنستان شناخته شده است. این موزه یک منبع مهم در درک ارتباط قوم اورارتو با تمدن های آسیای صغیر،
مدیترانه و آشورو بین النهرین در بیان برخی مسائل تاریخی به شمار می رود. ساعات فعالیت این مجموعه از 10 صبح تا
5 بعد از ظهر می باشد که بازدید برای عموم گردشگران آزاد و با بلیط ارزان می باشد.
